Cesja wierzytelności – co to jest? Jak działa umowa cesji wierzytelności?

3 października, 2024

Cesja wierzytelności to często stosowana umowa cywilnoprawna, która umożliwia przekazanie uprawnień wierzytelności innej stronie. Kiedy znajduje ona zastosowanie oraz co musi być zawarte w umowie? Dowiedz się więcej na temat cesji wierzytelności w naszym artykule.

Czym jest cesja wierzytelności?

Cesja jest pojęciem, z którym możesz mieć do czynienia w różnych sytuacjach. Stosuje się ją na przykład podczas przepisania na kogoś numeru telefonu, leasingu czy kredytu. Czym tak naprawdę ona jest? Samo słowo „cesja” pochodzi od łacińskiego „cessio” oznaczającego ustąpienie. Sugeruje to zatem jednoznacznie, czym jest cesja wierzytelności.

Zgodnie z Kodeksem cywilnym cesja wierzytelności to nic innego jak przeniesienia prawa wierzytelności z cedenta na cesjonariusza, czyli osobę trzecią. W efekcie nabywa ona wszelkie prawa związane z wierzytelnością, która była przedmiotem umowy. Cesja wierzytelności bywa też nazywana cesją długu lub przeniesieniem czy przelewem wierzytelności. Ma ona szczególne znaczenie dla przedsiębiorców, ponieważ może pomóc w odzyskaniu przynajmniej części zaległych świadczeń. Styczność z nią mogą mieć jednak również osoby prywatne.

Kiedy stosuje się umowę cesji wierzytelności?

Z cesji wierzytelności mogą skorzystać zarówno osoby prywatne, jak i przedsiębiorcy. Najczęściej stosuje się ją w przypadku podpisywania umowy kredytu hipotecznego. Banki wtedy wymagają od kredytobiorcy przepisania polisy ubezpieczeniowej. Jest to jeden ze sposobów, na który bank zabezpiecza się przed udzieleniem kredytu.

Co więcej, przeniesienie wierzytelności przeprowadza się również wtedy, kiedy chce się przepisać kredyt na inną osobę. Dzieje się tak zazwyczaj podczas sprzedaży mieszkania z kredytem lub rozwodu.

To jednak nie wszystkie zastosowania cesji wierzytelności. Jest ona bowiem stosowana także przez wierzycieli długów. Dzięki temu bank lub firma pożyczkowa mogą przekazać uprawnienia do ubiegania się o zwrot środków innemu podmiotowi. Najczęściej nabywcą wierzytelności jest firma windykacyjna, która kontaktuje się z dłużnikiem w celu odzyskania roszczenia.

Innym przypadkiem, kiedy wykorzystuje się cesję wierzytelności, jest faktoring. To rozwiązanie, z którego korzysta wiele firm. Dzięki niemu mogą one zachować płynność finansową nawet wtedy, kiedy kontrahent nie opłaci faktury. Dzieje się tak, gdy firma faktoringowa wykupuje od przedsiębiorstwa należności i wypłaca środki finansowe jeszcze zanim klient zapłaci fakturę.

Co może być przedmiotem cesji?

Przedmiotem cesji może być każda wierzytelność (także zabezpieczona hipoteką czy np. zastawem), o ile szczególne przepisy lub zapisy umowy nie mówią inaczej. Przelew wierzytelności jest możliwy również w przypadku jej przedawnienia. Co więcej, możliwe jest dokonanie cesji wierzytelności przyszłej (takiej, która jeszcze nie istnieje), ale tylko wtedy, gdy istnieje jakiś stosunek prawny, w ramach którego dana wierzytelność powstanie w przyszłości.

Czy cesja długu wymaga zgody dłużnika?

Co do zasady wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy podpisana umowa zawiera zastrzeżenie w tym zakresie. Zdarza się to jednak rzadko.

Z tego powodu dłużnik może nawet nie wiedzieć, że ktoś inny jest właścicielem jego długu. Na pozór niewiele to zmienia. Jednak trzeba pamiętać o poinformowaniu o zmianie, aby pieniądze trafiły do nowego wierzyciela. W innym razie dłużnik może oddać brakującą kwotę poprzedniemu właścicielowi.

Umowa przelewu wierzytelności – co warto wiedzieć?

Do zawarcia umowy przelewu wierzytelności musi dojść na piśmie. Dokument powinien zawierać takie elementy jak:

• data oraz miejsce zawarcia umowy,
• dane stron zawierających umowę (cedującego i cedenta),
• szczegółowy opis wierzytelności wraz ze stosunkiem prawnym,
• określenie momentu przeniesienia wierzytelności wraz z jej ceną.

Umowa cesji wierzytelności musi dokładnie opisywać, co jest przedmiotem przeniesienia prawa wierzytelności. Może ona bowiem dotyczyć nie tylko całego długu, ale jego określonej części. Strony powinny w niej zawrzeć także informację o tym, która z nich poinformuje dłużnika o zmianie wierzyciela. Warto też doprecyzować, co stanie się w razie spełnienia świadczenia wobec zbywcy.

Podsumowanie

Z cesją wierzytelnością można spotkać się częściej, niż można było przypuszczać. Jeśli Twój dług został przekazany innej firmie, pamiętaj, że to ona jest jego właścicielem i przejmuje wszelkie uprawnienia wynikające z wierzytelności, takie jak np. roszczenia o zaległe odsetki. Jeśli otrzymałeś informację o nowych danych do spłaty zobowiązania, pamiętaj, aby dokonać jej na konto właściwego wierzyciela.