RRSO to jeden z podstawowych wskaźników w kontekście wyboru i udzielenia kredytu gotówkowego albo konsumenckiego. Z tego artykułu dowiesz się, dlaczego jest ważny, co na niego wpływa oraz jak go obliczyć.
Czym jest RRSO i dlaczego jest ważne?
RRSO (Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania) to wskaźnik pozwalający określić całkowity koszt udzielenia kredytu gotówkowego lub konsumenckiego, wyrażany w formie procentowej. Znając RRSO, możesz obliczyć, ile faktycznie zapłacisz za kredyt w ciągu roku. Zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim z 2011 roku każdy kredytodawca (np. bank lub inna instytucja finansowa) ma obowiązek podać wysokość RRSO w ofercie, prezentując ten wskaźnik przejrzyście i zrozumiale, dzięki temu potencjalny pożyczkobiorca może ocenić opłacalność kredytu i wybrać dla siebie najkorzystniejszą ofertę w kontekście całkowitego kosztu kredytu ponoszonego przez konsumenta.
Jakie czynniki wpływają na wysokość RRSO?
Na wartość RRSO kredytu czy pożyczki wpływają przede wszystkim dwie zmienne:
- Koszt udzielenia kredytu.
- Czas spłaty zobowiązania.
Dzielą się one na inne istotne składowe. W kontekście kosztów udzielenia kredytu na RRSO wpływają: oprocentowanie nominalne (np. banku udzielającego kredyt), prowizje, ubezpieczenia, opłaty administracyjne. W kontekście czasu spłaty pod uwagę są brane: okres kredytowania (im krótszy, tym wyższe może być RRSO), a także harmonogram spłat i naliczania odsetek (np. raty malejące, stałe itp.). Aby zatem dokładnie porównać poszczególne kredyty lub pożyczki pod względem ich opłacalności dla kredytobiorcy, należy analizować ofertę na tę samą kwotę, z takim samym czasem spłat oraz okresem kredytowania.
Jak obliczyć Rzeczywistą Roczną Stopę oprocentowania (RRSO)? Przykłady obliczeń
Precyzyjny wzór do obliczenia RRSO został zawarty w Załączniku nr 4 do Ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U. 2011 nr 126 poz. 715, z późn. zm.). Jest on jednak na tyle skomplikowany, że nie będziemy go tutaj przytaczać. Można go natomiast przedstawić w nieco uproszczonej wersji:
- RRSO = (1 + i / (1 + r))n – 1
Gdzie:
- i – całkowity koszt kredytu ponoszony przez kredytobiorcę, czyli suma wszystkich kosztów, jakie musi ponieść kredytobiorca w związku z kredytem.
- r – oprocentowanie nominalne – roczna stopa oprocentowania, którą nalicza bank od udzielonego kapitału, np. 8% od 100 000 zł.
- n – liczba rat spłaty kredytu – liczba okresowych płatności (najczęściej miesięcznych), na jakie kredytobiorca rozkłada spłatę zobowiązania.
Jeśli więc pani Anna zaciągnęła kredyt gotówkowy na 10 000 zł, płaci odsetki w wysokości 1200 zł, prowizję 500 zł i ubezpieczenie 300 zł, to całkowity koszt kredytu wynosi dla niej 2000 zł. Pan Jan zaciągający kredyt gotówkowy na 20 000 zł z oprocentowaniem nominalnym r = 8% musi po roku zapłacić 1600 zł odsetek od kapitału. Natomiast pani Katarzyna, która wzięła kredyt hipoteczny w wysokości 300 000 zł na 20 lat, będzie go spłacać w 240 ratach miesięcznych.
Przykład 1: Kredyt gotówkowy z jednorazową wypłatą
Pan Jan zaciągnął kredyt gotówkowy w wysokości 10 000 zł na 3 lata z oprocentowaniem nominalnym 8% rocznie. Koszty dodatkowe, takie jak prowizja i ubezpieczenie, wyniosły łącznie 500 zł. Miesięczna rata kredytu wynosi 313 zł.
Aby obliczyć RRSO, musimy wskazać, że:
- Całkowity koszt kredytu ponoszony przez kredytobiorcę wynosi: i = 313 zł × 36rat − 10 000 zł + 500 zł = 1350 zł.
- Podstawiamy dane do wzoru, uwzględniając oprocentowanie kredytu nominalne r = 8% i n = 36.
- Wyliczenie RRSO dla kredytu gotówkowego wskazuje, że rzeczywista roczna stopa oprocentowania wynosi około 10,5%.
Przykład 2: Kredyt konsumencki z wysoką prowizją
Pani Anna zaciągnęła kredyt konsumencki na 5000 zł na okres 2 lat. Oprocentowanie nominalne wynosi 7%, a prowizja banku to 400 zł. Raty miesięczne są równe i wynoszą 224 zł. Obliczamy całkowity koszt kredytu:
- 𝑖 = 224 zł x 24 rat − 5000 zł + 400 zł = 1176 zł
- Podstawiamy wartości do wzoru z uwzględnieniem 𝑛 = 24 oraz 𝑟 = 7%
- Wyliczenie wskazuje, że rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO kredytu) wynosi 12,1%, co ilustruje, jak wysoka prowizja może znacząco zwiększyć wskaźnik RRSO.
Kalkulator RRSO – czy warto z niego korzystać?
Jak wspomnieliśmy, precyzyjny wzór na RRSO zawarty w załączniku do ustawy o kredycie konsumenckim jest skomplikowany, a jego ręczne obliczanie trudne i czasochłonne. Zdecydowanie szybszym i prostszym rozwiązaniem jest skorzystanie z kalkulatora RRSO. To narzędzie online, które automatycznie oblicza Rzeczywistą Roczną Stopę Oprocentowania na podstawie danych wprowadzonych przez użytkownika, takich jak kwota kredytu, okres spłaty, oprocentowanie, dodatkowe koszty itp.
Korzystając z kalkulatora RRSO, oszczędzasz czas, a także możesz łatwiej i skuteczniej porównywać oferty poszczególnych instytucji finansowych. Narzędzie sprawdza się w przypadku kredytów konsumenckich lub hipotecznych, gdzie koszty mogą być rozłożone na wiele lat, a także szybkiej pożyczek, gdzie okres na spłatę zobowiązania w terminie jest krótki.
Warto pamiętać, że niższe RRSO nie zawsze oznacza tańszy kredyt. Choć wskaźnik ten jest pomocny, to w kontekście zobowiązania istotne są również elastyczność warunków spłaty czy możliwość wcześniejszej spłaty pożyczki bez dodatkowych kosztów.