Koszty pozaodsetkowe kredytu – ile obecnie wynoszą?
31 marca, 2023
Chcesz wziąć kredyt albo pożyczkę? Koszty pozaodsetkowe to jeden z aspektów, na które warto zwrócić szczególną uwagę. Z tego artykułu dowiesz się dokładnie, czym są, co do nich należy oraz jak są obliczane.
Czym są koszty pozaodsetkowe kredytu konsumenckiego?
Koszty pozaodsetkowe to wszystkie wydatki, które kredytobiorca ponosi oprócz odsetek. W skład tych kosztów wchodzą m.in.: prowizje za udzielenie kredytu, opłaty administracyjne, koszty ubezpieczenia i inne dodatkowe opłaty wynikające z umowy kredytowej. Te ostatnie mogą obejmować opłaty za wcześniejszą spłatę kredytu, zmianę warunków umowy lub dodatkowe produkty wymagane przez bank, takie jak karta kredytowa czy konto osobiste.
Dlaczego warto zwrócić uwagę na koszty pozaodsetkowe?
Powód jest prosty: koszty pozaodsetkowe mają bezpośredni wpływ na całkowity koszt kredytu. Nawet jeśli oprocentowanie wydaje się atrakcyjne, wysokie opłaty dodatkowe mogą znacząco podnieść miesięczne zobowiązania. Dlatego dokładnie analizuj Taryfy Opłat i Prowizji, które każdy bank jest zobowiązany udostępniać, a także umowy z firmami oferującymi pożyczki.
Jakie przepisy regulują koszty pozaodsetkowe?
W Polsce kwestie związane z kosztami pozaodsetkowymi reguluje Ustawa o kredycie konsumenckim, a wspiera Kodeks cywilny. W 2025 roku nadal obowiązują limity maksymalnych kosztów pozaodsetkowych, które zostały określone w art. 36a ustawy. Szczególnie ważny jest zapis, że pozaodsetkowe koszty kredytu nie mogą być wyższe od 45% całkowitej kwoty kredytu.
Jak obliczyć maksymalne koszty pozaodsetkowe?
W kontekście obliczenia maksymalnych kosztów pozaodsetkowych istotny jest przede wszystkim okres spłaty zobowiązania. Zarówno kredyty konsumenckie, jak i pożyczki chwilówki objęte są tymi samymi limitami pozaodsetkowych kosztów kredytu. Jednak różnice w długości okresów spłaty i charakterystyce obu produktów sprawiają, że ich koszty mogą być inaczej obliczane i interpretowane.
Wzór na maksymalne koszty pozaodsetkowe w przypadku kredytów o okresie spłaty nie krótszym niż 30 dni oblicza się następująco:
MPKK = (K × 10%) + (K × n/R × 10%)
gdzie:
- MPKK – maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu,
- K – całkowita kwota kredytu,
- n – okres spłaty wyrażony w dniach,
- R – liczba dni w roku.
Natomiast przy okresie spłaty krótszym niż 30 dni, to maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu oblicza sie ze wzoru:
MPKK = K × 5%
Powyższe różnice we wzorach oznaczają, że:
- Im dłuższy jest okres spłaty kredytu, tym większe mogą być maksymalne koszty pozaodsetkowe, ponieważ wzór uwzględnia proporcjonalne naliczanie kosztów w czasie.
- Przy krótszych okresach spłaty ograniczenie do 5% całkowitej kwoty kredytu chroni konsumentów przed zbyt wysokimi opłatami, co jest szczególnie istotne w przypadku chwilówek lub innych szybkich pożyczek.
- W przypadku dłuższych zobowiązań koszt pozaodsetkowy jest wyższy, co ma związek z dłuższym okresem zarządzania kredytem przez instytucję finansową, ale nadal podlega limitom określonym w ustawie, co zapewnia większą przewidywalność i ochronę dla kredytobiorców.
Przykład praktyczny:
Załóżmy, że konsument zaciąga kredyt konsumencki na kwotę 10 000 zł, a okres spłaty wynosi 365 dni (1 rok). Aby obliczyć maksymalne koszty pozaodsetkowe, stosujemy wzór:
MPKK = (K × 10%) + (K × n/R × 10%)
Podstawiając dane:
- K (kwota kredytu) = 10 000 zł
- n (liczba dni spłaty) = 365
- R (liczba dni w roku) = 365
MPKK = (10 000 × 10%) + (10 000 × 365/365 × 10%)
MPKK = 1 000 + 1 000 = 2 000 zł
Oznacza to, że maksymalne pozaodsetkowe koszty kredytu konsumenckiego wyniosą 2 000 zł.
Jeżeli ten sam kredyt miałby być spłacony w krótszym okresie, np. w 20 dni, używamy uproszczonego wzoru:
MPKK = K × 5%
MPKK = 10 000 × 5% = 500 zł
W przypadku krótszego terminu spłaty maksymalne pozaodsetkowe koszty wyniosłyby tylko 500 zł, co chroni konsumenta przed nadmiernymi opłatami w krótkoterminowych pożyczkach, takich jak chwilówki, pożyczki na dowód itp..
Czy istnieją wyjątki od limitów kosztów pozaodsetkowych?
Tak. Limity kosztów pozaodsetkowych mogą nie obejmować:
- Kredytów udzielanych przez instytucje nienależące do sektora bankowego,
- Specjalnych ofert promocyjnych, o ile klient wyrazi zgodę na określone warunki.
Koszty pozaodsetkowe kredytu hipotecznego – czy są inne?
W przypadku kredytów hipotecznych koszty pozaodsetkowe mogą obejmować dodatkowe elementy, takie jak koszty wyceny nieruchomości, opłaty notarialne, koszty ubezpieczenia niskiego wkładu własnego czy prowizje bankowe. Choć koszty pozaodsetkowe kredytów hipotecznych różnią się od konsumenckich, także tutaj warto zwracać uwagę na ich wysokość i porównywać oferty różnych banków.
Jak ograniczyć koszty pozaodsetkowe kredytu?
W wielu przypadkach można negocjować wysokość prowizji i opłat administracyjnych. Warto też korzystać z promocji, ponieważ banki często proponują atrakcyjne warunki kredytowe, takie jak brak opłaty za udzielenie kredytu. Pomocne będzie też niewątpliwe porównywanie ofert i dokładne przeanalizowanie dostępnych opcji kredytowych, zwłaszcza ze wsparciem eksperta.